Deze derby’s moet je hebben bezocht!
Derby’s in het voetbal hebben iets speciaals. De rivaliteit tussen teams uit dezelfde stad of streek zorgt bij spelers en vooral de fans tot een beleving en spanning die zijn weerga niet kent. In dit overzicht behandelen we de tien mooiste voetbalderby’s, die absoluut een bezoek en voetbalreis waard zijn!
Opmerking vooraf: bij alle wedstrijden verwijzen we natuurlijk naar de thuis- en uitwedstrijd van beide teams: dus ook de affiches in omgekeerde volgorde.
10. AC Milan – Inter Milan
De Derby Della Madonnina, ook wel bekend als de Derby van Milaan, is bijzonder omdat deze gaat tussen twee ploegen die in hetzelfde stadion spelen. Minimaal twee keer per seizoen kleurt het San Siro rood en blauw voor de verhitte twist tussen AC Milan en Inter Milan, de Rossoneri en de Nerazzurri.
Deze derby is vernoemd naar de Madonnina, oftewel ‘kleine Madonna’, een beroemd gouden beeldje van de maagd Maria dat bovenop de kathedraal van Milaan staat.
Opvallend is dat een aantal bekende spelers in de recente geschiedenis voor beide clubs is uitgekomen. Denk aan Zlatan Ibrahimović, Ronaldo, Mario Balotelli, Leonardo Bonucci en Andrea Pirlo. Maar misschien nog wel de bekendste speler die voor beide teams uitkwam is Giuseppe Meazza, de man naar wie het San Siro-stadion is vernoemd.
Voor de oorsprong van de rivaliteit moeten we terug naar maart 1908. Een geschil over het contracteren van buitenlandse spelers leidde ertoe dat FC Internazionale zich afsplitste van de Milan Cricket and Football Club – later AC Milan – in 1899 opgericht door een Engelse zakenman. Vanaf eind jaren twintig ontstond er een echte nationale topcompetitie in Italië, en daarmee werd de derby een jaarlijks terugkerende strijd.
Zowel AC Milan als Inter hebben zowel in eigen land als Europees natuurlijk de nodige successen geboekt, wat deze derby extra status geeft. Ook mooi is dat ze elkaar echt goed in balans houden: in februari 2021 stond de onderlinge balans op 84 zeges voor Inter, tegenover 77 voor Milan.
De Derby van Milaan is vaak spectaculair. Zo ook deze editie uit 2020, waarin Inter een 2-0 achterstand omboog in een 4-2 zege.
Een voetbalreis boeken?
9. Manchester United – Manchester City
De allereerste Manchester Derby werd gespeeld in 1881. Manchester United en Manchester City hadden toen overigens nog andere namen, en de rivaliteit was niet heel groot. Veel voetbalfans in Manchester gingen de ene week kijken bij United, en de andere week bij City. Transfers tussen de clubs waren ook geen taboe, en wegens oorlogsschade aan Old Trafford speelde United zelfs enige tijd in het oude Main Road-stadion van City.
Maar naarmate de prijzenkasten van beide ploegen voller raakten, nam ook de rivaliteit tussen het lichtblauwe en rode gedeelte van Manchester toe. Er waren soms heftige incidenten op het veld. Zo brak George Best van United in 1970 tijdens een wedstrijd het been van Glyn Pardoe van City, die dat been daardoor bijna kwijtraakte.
Vanaf 1989 bleef United dertien jaar ongeslagen tegen City, dat die periode deels op het tweede niveau doorbracht. Sinds de overname van City in 2008 en de groei die de club daarna doormaakte, is dit echt weer een derby op het hoogste sportieve niveau geworden, met vaak aan elkaar gewaagde teams.
Rivaliteit is er nog altijd. In 2009 tekende Carlos Tévez bij City nadat zijn contract bij United was afgelopen. City plaatste vervolgens een levensgroot billboard in het centrum van Manchester met de tekst: “Welcome to Manchester”, met een foto van Tévez erbij.
De tussenstand per maart 2021 in onderlinge duels: 77 zeges voor United, tegenover 55 voor City. In recente jaren speelden vele bekende namen een rol in edities van de Manchester Derby, zoals Wayne Rooney, Mario Balotelli, David Silva, Robin van Persie en Ryan Giggs. In de top vijf-video hieronder zie je ze allemaal langskomen; een mooie opwarmer voor jouw eigen voetbalreis naar een Manchester Derby!
Een voetbalreis boeken?
8. Barcelona – Espanyol
De Derby van Barcelona, ook wel de Derbi Catalán genoemd, is misschien niet de meest bekende rivaliteit in het voetbal, maar met name in het verleden was dit een zeer heetgebakerde strijd.
Barcelona werd in 1899 opgericht, Espanyol een jaar later. Door de jaren heen is Barcelona natuurlijk veruit de meest succesvolle van de twee clubs gebleken, al won Espanyol wel een aantal keer de Copa del Rey en was het mede-oprichter van de Primera División.
De rivaliteit zat hem erin dat Espanyol zich jarenlang profileerde als Spaanse club, terwijl Barcelona echt een Catalaanse ziel heeft. De ultragroeperingen Boixos Nois (‘namens’ Barcelona) en de Brigadas Blanquiazules (Espanyol) gingen dan ook regelmatig met elkaar op de vuist.
In 1995 verbeterden de verhoudingen toen Espanyol de officiële clubnaam van het Spaans veranderde in het Catalaans (Reial Club Deportiu Espanyol), en ook het clublied in die taal opstelde. De politieke achtergrond is sinds die tijd verdwenen, maar op sportief gebied is een zege op FC Barcelona – dat lukte sinds 1995 tien keer – voor Espanyol nog steeds extra speciaal. Zoals de video onder de tekst laat zien, gaat het er soms ook nog steeds hard aan toe tussen deze clubs.
Espanyol degradeerde in 2020 naar de Segunda División, maar het heeft goede kans om weer terug te keren naar het hoogste niveau, voor nieuwe edities van de Derbi Catalán.
Een voetbalreis boeken?
7. Liverpool – Everton
Twee kilometer slechts scheiden het Anfield Road van Liverpool en het Goodison Park van Everton. Je bent dan ook geen fan van de ene of de andere club vanwege de wijk waarin je woont. Dat loopt in Liverpool gewoon allemaal door elkaar heen en de Merseyside Derby – vernoemd naar het deel van Liverpool waarin de stadions liggen – wordt dan ook wel de Friendly Derby genoemd.
De strijd tussen de blauwe en rode club van Liverpool is de oudste derby van Engeland. Al in oktober 1894 stonden de ploegen tegenover elkaar: een wedstrijd die met 3-0 gewonnen werd door Everton. Interessant is dat Everton oorspronkelijk op Anfield speelde – lees daar meer over in ons artikel over de 10 meest legendarische stadions.
Inmiddels heeft Liverpool de schade ruimschoots ingehaald: per februari 2021 staat het 93-67 voor Liverpool qua aantal overwinningen. Zeker de laatste jaren is Liverpool goed op dreef tegen Everton: tussen 2011 en 2020 bleef het 23 duels op rij ongeslagen tegen de rivaal, de langste reeks ooit in een derby wereldwijd!
De Merseyside Derby is een vriendschappelijke broedertwist, die op het veld wel zwaar wordt bevochten en een geweldige sfeer kent. De ‘bragging rights’ en recht op leedvermaak ten koste van je buurman, collega of zelfs familielid zijn voor de supporters misschien wel de belangrijkste prijs van een zege.
Een voetbalreis boeken?
6. AS Roma – Lazio Roma
Voor het volgende affiche in ons rijtje met mooiste derby’s reizen we af naar Rome, waar in elk geval twee keer per seizoen de Derby della Capitale op het programma staat tussen AS Roma en Lazio Roma. Niet perse de allergrootste clubs van Italië, maar wel een verhitte strijd om de titel beste club van de hoofdstad, die de strijd kan aanbinden met de traditioneel sterkste clubs AC Milan en Juventus.
Deze derby, ook wel de Derby del Cupolone en de Derby di Roma genoemd, speelt zich steevast af in het Stadio Olimpico, thuishaven van beide ploegen. De fanatieke Lazio-supporters vertegenwoordigen oorspronkelijk het welgestelde noordelijke deel van de stad en nemen plaats op de Curva Nord, terwijl de van oorsprong middenklasse-aanhang van Roma plaatsneemt op de Curva Sud. Ze bestoken elkaar van weerszijden met zogeheten sfottò, ironische opmerkingen ten koste van de tegenpartij.
De rivaliteit heeft ook een politieke grondslag: Roma was in 1927 het resultaat van een fusie tussen clubs uit de stad, aangestuurd door dictator Benito Mussolino, maar onder leiding van een andere fascistische leider hield Lazio zich buiten deze samensmelting.
Racistische uitingen door supporters en geweld tijdens de derby bleven helaas niet altijd uit; eind jaren zeventig kwam zelfs een Lazio-supporter om door een fakkel die was afgestoken vanuit het Roma-vak.
Gelukkig kent de geschiedenis van de Derby della Capitale ook leukere momenten. In 2015 redde Francesco Totti – gedeeld topscorer aller tijden van de derby – met twee goals namens Roma een punt in zijn veertigste (!) derby, waarna hij een iconische selfie maakte voor de Curva Sud (zie video).
Een jaar later was Kevin Strootman betrokken bij een grote opstoot tijdens de derby, nadat hij een waterfles in het gezicht van Lazio-speler Danilo Cataldo had geleegd.
Per januari 2021 heeft Lazio 54 edities van de derby gewonnen, tegenover 71 overwinningen van Roma.
Een voetbalreis boeken?
5. Borussia Dortmund – Schalke 04
Een prachtige derby die voor Nederlandse fans maar een korte voetbalreis vergt, is de Kohlenpott-derby of Revierderby tussen Borussia Dortmund en Schalke 04. De namen zijn een verwijzing naar het Ruhrgebied, de streek dichtbij Nederland waar beide ploegen vandaan komen.
Is het tegenwoordig Dortmund dat de grotere van de twee clubs is: in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog was Schalke hét dominante team in Duitsland. In deze periode won het zes van z’n zeven landstitels en ook de Kohlenpott-derby werd in deze vooroorlogse jaren bijna steevast gewonnen.
In 2007 verloor Schalke op de voorlaatste speeldag van Dortmund, waarmee de titel op het laatste moment werd verspeeld. Het leedvermaak aan Dortmundzijde was groot, want in 2008 vierden Dortmund-supporters dat Schalke al vijftig jaar geen kampioen was geworden.
Mede door de sterke resultaten uit het verleden staat Schalke nog wel voor in het onderling klassement: 71 overwinningen tegenover 64 voor Dortmund.
Legendarisch was de wedstrijd in Dortmund in het seizoen 2017-18. De thuisploeg, onder leiding van trainer Peter Bosz, kwam voor rust met 4-0 voor, maar Schalke maakte er na rust 4-4 van.
Een voetbalreis boeken?
4. Glasgow Rangers – Celtic
De Schotse voetbalcompetitie speelt geen hoofdrol in het mondiale voetbal, maar één wedstrijd ontstijgt het niveau: The Old Firm, een clash tussen de twee hoofdstedelijke grootmachten Glasgow Rangers en Celtic. Door de terugzetting van Rangers werd de derby tussen 2012 en 2016 even niet op het hoogste niveau gespeeld, maar desalniettemin hebben beide clubs de derby inmiddels al meer dan honderd keer gewonnen, waarbij Rangers licht in het voordeel is.
Deze enorme rivaliteit vindt z’n oorspring in religie en politiek. Celtic is katholiek, Rangers protestants. De stad is letterlijk en figuurlijk in twee delen verdeeld. Supporters van Rangers zijn op de hand van de Engelse kroon en laten tijdens de derby veelvuldig de Union Jack-vlag wapperen, terwijl Celtic-fans de Engelsen als onderdrukkers zien. De Noord-Ierse Troubles uit de tweede helft van de twintigste eeuw – een gewelddadige strijd tussen de Noord-Ieren en het Verenigd Koninkrijk, berucht door o.a. Bloody Sunday en de bomaanslagen van de IRA – klonken vaak door in supportersrellen rondom The Old Firm.
Toch begon het ooit vriendelijk. The Old Firm verwijst naar de oorspronkelijk amicale relatie tussen de twee clubs. Vriendschappelijke duels werden zelfs aangewend om geld in te zamelen voor arme kinderen, een doel waarop Celtic zich naast het voetbal ook richtte. Laten we hopen dat vooral deze moraal weer de overhand krijgt, en dat The Old Firm tot een heftige strijd op het veld wordt beperkt.
Dat het voetbal niet altijd centraal staat bleek wel op St. Patrick’s Day 1991, toen er tijdens de Old Firm maar liefst vier rode kaarten werden uitgedeeld.
Een voetbalreis boeken?
3. Arsenal – Tottenham
Als je aan een supporter van Arsenal of Tottenham vraagt aan welke club ze de grootste hekel hebben, zullen ze zonder uitzondering naar elkaar wijzen. De meest hevige derby van voetbalstad Londen is de North London Derby.
De afstand tussen het Emirates Stadium van Arsenal en het nieuwe Tottenham Hotspur Stadium bedraagt minder dan 6,5 kilometer: slechts een steenworp in een metropool als Londen. Beroemde edities van de North London Derby zijn er genoeg. In 1971 en 2004 won Arsenal op het oude White Hart Line de landstitel. Spursfans kijken met warme gevoelens terug naar 1991, toen hun club Arsenal versloeg in de halve finale van de FA Cup, die later werd gewonnen.
Het meest krankzinnige duel uit de recente geschiedenis vond plaats in 2004, toen Arsenal – met Dennis Bergkamp in de ploeg – uit op White Hart Lane met 5-4 won: de meest doelpuntrijke editie van de North London Derby (zie video).
Opvallend is de rol van Emmanuel Adebayor: hij speelde de derby negen keer in het Arsenalshirt en vier keer namens Tottenham. Hij is een van slechts twee spelers die namens beide clubs scoorde in de derby.
Geschiedenis wordt er in deze strijd nog altijd geschreven. In maart 2021 werd Harry Kane de meest scorende speler ooit in de ontmoeting, toen hij zijn elfde maakte. De totaalstand is op dit moment in het voordeel van Arsenal: 78 om 60 zeges.
Een voetbalreis boeken?
2. Real Madrid – Atlético Madrid
De meest beroemde wedstrijd uit Spanje is natuurlijk El Clásico, maar El Derbi Madrileño tussen Real Madrid en Atlético Madrid is voor de supporters minstens net zo belangrijk.
Deze derby is internationaal extra beroemd geworden de laatste jaren door de twee ontmoetingen tussen de twee clubs in de finales van de Champions League in 2014 (zie video) en 2016, die beiden door Real werden gewonnen. In 2018 won Atlético wel ten koste van De Koninklijke de Europese Supercup.
De Madrileense rivaliteit begon al in het begin van de twintigste eeuw. Real absorbeerde als rijke club kleinere verenigingen uit de Spaanse hoofdstad, of kocht de beste spelers bij hen weg. Onder de financiële bescherming van Athletic Club Bilbao, waarvan het oorspronkelijk een satellietclub was, bleef Atlético als enige weerstand bieden. Honderd jaar later is er niet eens zoveel veranderd …
Real is ruim in het voordeel in onderlinge ontmoetingen: 112 om 56.
Een voetbalreis boeken?
1. Liverpool – Manchester United
We eindigen deze lijst van mooiste derby’s met een streekderby in Engeland. Liverpool en Manchester United komen weliswaar niet uit dezelfde stad, maar hun ontmoetingen in de North West Derby worden door velen gezien als de meest beladen derby van het land.
Voor supporters geldt deze derby zwaarder dan de stadsderby’s die de clubs hebben met respectievelijk Everton en Manchester City. De reden hiervoor is dat Liverpool en Manchester United als clubs uit dezelfde streek tevens de meest succesvolle clubs uit de geschiedenis van het Engelse voetbal zijn, met allebei ook veel fans wereldwijd. Het stokje van wie de sterkste is wisselt vaak van hand: momenteel is dat bijvoorbeeld Liverpool, en daardoor is er altijd een drang om de onderlinge strijd te winnen.
De steden Liverpool en Manchester, 56 kilometer van elkaar verwijderd, strijden ook al honderden jaren om de nummer één-positie op economisch en industrieel vlak. Manchester was oorspronkelijk de grootste stad, maar zag Liverpool als grote havenstad vanaf de 18e eeuw voorbij schieten. De latere bouw van een kanaal naar Manchester zette bij veel havenarbeiders in Liverpool kwaad bloed, en zulke sentimenten spelen nog altijd in de derby.
Spelers gooien regelmatig olie op het toch al hevige vuur. Wayne Rooney had en heeft als kind van Everton een grote hekel aan Liverpool, terwijl Steven Gerrard tijdens een tv-item zijn shirtcollectie liet zien en eraan toevoegde dat er nooit een United-shirt tussen zou komen te hangen.
United won de North West Derby vaker – 81 om 67 keer – en heeft ook meer landstitels (19 om 18). Liverpool’s grootste claim to fame in de onderlinge strijd is dat het zes keer de beste van Europa was, en United ‘slechts’ drie keer.
Tegenwoordig kun je o.a. Virgil van Dijk in actie zien tijdens de North West Derby. In januari 2020 kopte hij Liverpool op Anfield op een 1-0 voorsprong.